‘Er kán geen streep door de kunst’
REMEDIE – Twentse makers over kunst en cultuur in crisistijd
Boukje Schoof uit Almelo, regisseur, artistiek leider van jongerentheatergroep De StadsTheaterPloeg in Almelo, theaterdocent.
“De kapper, de sportschool, dat is luxe.
Kunst niet. Kunst is de hartenklop van de mensheid, over de hele wereld. Die gaat er nooit meer uit. Dat wordt nu alleen niet zo herkend, omdat gezondheid begrijpelijkerwijs de overhand heeft. Maar waarom zouden we de kunst dan maar gratis weggeven, zoals nu alom gebeurt? Laat de mensen maar even van kunst verstoken blijven. Zodat ze weten hoe dat voelt.
Het kabinet moet de kunst meer steunen. Het gaat weer de kant op van de linkse hobby. Waar komt toch die gedachte vandaan dat leuk werk geen werk is? Het is het oude calvinisme. En soms denk ik wel eens dat er jaloezie aan te pas komt. ‘Die lui doen allemaal leuke dingen en wij maar sappelen.’ Maar uiteindelijk komt het goed. Dat is echt mijn overtuiging. Juist omdat kunst geen opgelegd iets is. Het is er gewoon. Hoezo zet het nieuwe provinciale bestuur in Brabant een streep door de kunst? Er kán geen streep door de kunst.
Ineens werden jongeren zelf in hun vrijheid beperkt
Lege stoelen. Zo heette de voorstelling die we met de StadsTheaterPloeg op 4 mei zouden spelen in Theater Hof 88 hier in Almelo. Ons debuut in het nationale programma Theater na de Dam. Een collage van losse scènes met vrijheid als thema. We hadden het klaar, het was mooi geworden. Indringend. Na afloop van de Dodenherdenking appte ik naar de tien spelers: ‘En nu waren wij aan de beurt.’
Het gaat te ver om van een parallel te spreken want het is geen oorlog, maar wrang is het wel. De jongeren probeerden zich in te leven, zonder ook maar een moment te hebben gedacht zelf in hun vrijheid te worden beperkt. Met dat bizarre gegeven moesten we iets. Schrijf erover, ga filmen, was mijn voorstel. Kunstenaars laten zich niet beperken, heb ik ze voorgehouden. Niet iedereen is er even fanatiek mee aan de slag gegaan. Je merkt dat ze de live training nodig hebben.
Niet jeremiëren maar in oplossingen denken, dat is wat ons te doen staat. Natuurlijk heb ik makkelijk praten. Ik heb een baan voor drie dagen als theaterdocent op De Zeven Linden in Dedemsvaart, een mooie kleine school voor voortgezet onderwijs met drama als eindexamenvak. Dat geeft me de armslag om daarnaast te doen wat ik wil. Maar tot mijn 42ste heb ik volledig als freelancer in de cultuur gewerkt en ook zware tijden gekend. Al is dit natuurlijk met niets te vergelijken.
Theater online bestaat niet
Theater online, dat bestaat niet. Ik zie hoe iedereen zich met de beste bedoelingen inspant maar er mist iets wezenlijks vind ik. Je moet het zweet bij wijze van spreken ruiken en de interactie voelen. Zelf geef ik nu ook alleen theoretische vakken online, geen dramalessen. Creatieve vaardigheden, samenwerken, spel en tegenspel, dat kan niet digitaal. De StadsTheaterPloeg komt normaal wekelijks bij elkaar in het Theaterhotel. Een ideale plek, met alle faciliteiten van een groot podium.
Misschien kunnen we er in september weer trainen. Maar er kan ook een tweede golf komen. Je weet het gewoon niet. En toch moeten we als culturele sector niet afwachten. Niet tot er meer duidelijkheid is, niet tot de overheid met meer geld over de brug komt, ook al is dat nodig. Na de leegte van de eerste weken begint het nu weer een beetje te borrelen. Ik stuur her en der appjes rond. Misschien moeten we looptheater gaan maken, zodat je groepen van 30 en straks 100 mensen kunt laten rouleren. Als de StadsTheaterPloeg in september nog niet kan beginnen dan gaan we naar buiten, het park in. Theater kun je overal maken, dat hoeft niet per se in een zaal.
Theatermensen zijn echte knuffelkonten
Er zal een omslag moeten komen in hoe het werk in de cultuur is georganiseerd, denk ik. Het gaat nu overal broeien, dat weet ik zeker. Maar vraag me niet hoe het er straks uit zou moeten zien. Het gekke is, op de school waar ik werk heeft een theaterdocent juist zijn baan opgezegd om zich weer volledig aan het maken te kunnen wijden. Hij is 25 jaar, doet ook onderzoek naar nieuwe vormen van theater maken. Ik heb lang op hem ingepraat vanwege de toestand nu, maar hij is vastbesloten. Dat geeft me toch ook wel moed. Voor de vacature loopt het nu storm. Tot uit Limburg aan toe. Dat zegt ook wel iets. Veel mensen zoeken een reddingsboei.
Voor mij persoonlijk voelt deze pas op de plaats ook wel goed. De verstilling, de ruimte om na te denken. Maar wat we met z’n allen natuurlijk enorm missen is het fysieke contact. Theatermensen zijn echte knuffel- en pakkonten, iedereen vliegt elkaar om de nek. In dat opzicht voelt het nu wel heel kaal.
“
www.stadstheaterploeg.nl
Waardeer dit artikel!
Dit artikel las je gratis. Vond je het de moeite waard? Dan kun je jouw waardering laten blijken met een kleine of wat grotere bijdrage. Als veel lezers dit doen, kan ik dit soort artikelen blijven schrijven. Dankjewel!