Glazen huis
Theatermaker Dries Verhoeven heeft bezoek. De gordijnen voor de glazen wand van de container op de Heinrichplatz in Berlijn die voor twee weken zijn woning is, zijn gesloten. Het is vrijdagmiddag, de Dag van de Duitse Eenheid. Op het rafelige plein in de wijk Kreuzberg heerst de activiteit van een zondag. De zon schijnt, de terrassen van de koffie- en eettenten zitten vol, er is weinig verkeer.
Als een uitgerekt beeldscherm staat de container onder de bomen voor gaststätte Rote Harfe. Wat er te zien is wordt niet geprojecteerd, maar speelt zich achter de witte, dichtgeweven vitrage af. Te onderscheiden zijn de vage contouren van twee mannen aan een tafeltje. Het enige dat zich duidelijk herkenbaar toont is het chemisch toilet, dat met de achterkant direct tegen het venster staat – de vitrage er omheen gedrapeerd. Buiten bij Verhoeven’s voordeur posten twee mannen in zwarte werkmansbroeken en dito T-shirts. Ter hoogte van de tafel vertoont het vensterglas barsten.
Goed gesprek
Wanna Play? – Liefde in tijden van Grindr heet dit jongste project van Verhoeven, voor wie de provocatie vertrouwd gereedschap is. Vanuit zijn glazen Berlijnse huis zoekt hij alleen via dating-apps als Grindr contact met de buitenwereld, oftewel: homosexuele mannen die zich in de buurt bevinden.Hij nodigt ze uit in de container, waar hij vervolgens alles met ze kan hebben – van een goed gesprek tot een kooksessie – behalve seks. Zijn ze eenmaal de drempel over, dan schuift de gastheer de vitrage dicht, om de privacy van zijn date te beschermen.
Geblokkeerd
Verhoeven, zelf homo, ziet Wannay Play? als een laboratorium waarin de reikwijdte van internet als nieuw trefpunt wordt onderzocht. Hij werpt de vraag op of internet langzamerhand niet een nieuwe ‘kast’ wordt waarin homo’s zich terugtrekken en wil ook de verarming van sociale contacten zichtbaar maken, staat te lezen in de krant die tekst en uitleg geeft en die voor de container ligt opgetast. Verhoeven: “Zijn we in staat om met behulp van deze apps zelf een nieuwe vorm van ontmoeten uit te vinden, die niet primair is gericht op seks? Of word ik binnen een paar dagen door alle mannen in de buurt geblokkeerd?”
Witheet
Twee dagen na de opening zijn sommige mannen in elk geval witheet. Wanneer Annemie Vanackere, artistiek leider van theater Hebbel am Ufer (HAU), zich met enkele medewerkers op het plein vertoont ontstaat er snel een kleine samenscholing én een vonkende discussie. HAU is initiatiefnemer van het festival Treffpunkte (Das Private im öffentlichen Raum), met Verhoeven als een van de deelnemende kunstenaars. Terwijl hij zelf in zijn container zit opgesloten wordt hem door de verzamelde mannen op het plein luidkeels verweten dat hij in profiel noch chats open kaart speelt, en dat die gesprekken bovendien via een semi-livestream (een 13 meter breed led-scherm, zoals de theatermaker in de krant nog trots meldt) vanuit de container zichtbaar worden gemaakt.
Turkse oma’s
Dat de chats anoniem zijn, want niet gekoppeld aan foto’s, zoals de HAU-mensen keer op keer aanvoeren, is volgens de mannen niet alleen bezijden de waarheid – “je kunt mensen ook aan hun teksten herkennen” – maar bovendien geen argument. “Zo’n chat is iets tussen twee mensen”, zegt een gedrongen man in spijkerjack. “Ik ben zelf acteur, ik snap de theatrale bedoelingen. Maar dit kun je niet zonder toestemming op straat gooien. Zelfs als het juridisch in de haak zou zijn is het nog onethisch. Dat geldt ook als het om chats tussen Turkse oma’s zou gaan.” Wat hij ook zo raar vindt: “Wanneer iemand binnen is gaan de gordijnen dicht. Dan telt de privacy ineens wel.”
Publiek of privé
Een ander, hij is daadwerkelijk op Verhoeven’s uitnodiging ingegaan, verklaart woedend dat hij zich slachtoffer voelt. “Jullie brengen mensen in gevaar!” Of ze Grindr beschouwen als publiek of privé-domein, vraagt Vanackere, die rust en kalmte bewaart. De mannen, in koor en duidelijk verbaasd over de vraag: “Privé!”
De aanpassingen die er na het eerste rumoer zijn gedaan zijn een doekje voor het bloeden, wordt er geschamperd. De termen waarin Verhoeven in zijn profiel waarschuwt voor openbaarmaking zijn nog steeds te bedekt, luidt het oordeel. “Anders doet er niemand mee”, zegt een kleine man zacht.
Wanneer Vanackere in de container verdwijnt om met de bedenker zelf te overleggen gaat buiten de discussie gewoon door. Of het middel geoorloofd is blijft de vraag, maar Verhoeven heeft een deel van de Grindr-gemeenschap in elk geval de straat op gekregen. Voor iets anders dan seks.
(Op maandagmorgen meldt de Berliner Zeitung dat HAU heeft besloten met het project te stoppen. In een naar aanleiding van de ophef georganiseerd debat op de zondagavond heeft Verhoeven gezegd dat hij “naïef is geweest, maar ook dat zijn project verkeerd is begrepen.” aldus de BZ).
.